Thiết Kế Chiếu Sáng Sân Golf Và Những Lưu Ý Ít Ai Biết

Thiết kế chiếu sáng sân golf là một công đoạn quan trọng để hoạt động chơi golf diễn ra thuận lợi. Trên thực tế, một sân golf đạt chuẩn sẽ đáp ứng những tiêu chuẩn về hệ thống chiếu sáng cụ thể. Vậy ý tưởng chiếu sáng sân golf bắt nguồn từ đâu? Cần lưu ý gì khi thiết kế hệ thống chiếu sáng? Những tiêu chuẩn chiếu sáng nào cần được đảm bảo? Mọi vướng mắc sẽ được “tháo gỡ” ngay trong bài viết dưới đây.

Ý tưởng thiết kế chiếu sáng sân golf bắt nguồn từ đâu?

Nếu là một tín đồ golf, chắc hẳn golfer sẽ biết golf lần đầu tiên xuất hiện tại đất nước Scotland. Lúc này, sân golf chỉ phục vụ cho số ít người chơi thuộc tầng lớp thượng lưu. Thời đó, bóng đèn chưa được phát minh, vì thế họ chỉ có thể chơi golf khi trời sáng trong điều kiện thời tiết đẹp.

Về sau này, khi nhịp sống xã hội được đẩy nhanh, quỹ thời gian của con người dần eo hẹp thì người ta bắt đầu hứng thú với việc chơi golf vào chiều tối. Tuy nhiên, ánh sáng tự nhiên lại không đủ để họ quan sát và thực hiện cú đánh chuẩn.

Tới năm 1996, ý tưởng thiết kế chiếu sáng sân golf được đề cập đến lần đầu tiên. Bắt đầu từ thời điểm đó, hệ thống chiếu sáng được phủ khắp các sân golf  lớn – nhỏ. Tuy nhiên, lúc này, việc thiết kế chiếu sáng sân gôn không đồng bộ và không tuân thủ theo một nguyên tắc nào.

Vì vậy, hiệu ứng ánh sáng ở mỗi sân cỏ lại có sự khác nhau rõ rệt. Bởi vậy, người ta bắt đầu suy nghĩ tới việc cần đưa ra những tiêu chí cụ thể trong thiết kế để hệ thống chiếu sáng có sự đồng bộ và thống nhất giữa các sân tập.

Một vài lưu ý cần nhớ khi thiết kế chiếu sáng sân golf

Sau quãng thời gian dài nghiên cứu, đã có một vài chỉ số tiêu chuẩn được đề ra trong IESNA. Theo đó, khi thiết kế hệ thống chiếu sáng, công ty thi công sân golf cần đảm bảo một vài quy chuẩn về ánh sáng như sau:

• Đảm bảo tính đồng nhất và nhất quán về cường độ và sắc sáng khi thiết kế.
• Xử lý dứt điểm các điểm lóa do chuyển động của golfer khi luyện tập hay thi đấu.
• Xử lý tính tương phản ánh sáng với môi trường xung quanh.
• Làm rõ những yêu cầu ánh sáng của từng vùng cụ thể: Tee box, fairway, khu vực green.

Hiện nay, các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng sân golf trong IESNA được ứng dụng phổ biến tại các nước lớn trên thế giới. Trong đó, Công ty thiết kế chiếu sáng đa quốc gia là đơn vị tiên phong áp dụng quy tắc này. Tuy nhiên, sau khi “thực chiến” trên dưới 90 sân golf thì họ nhận thấy mức độ ánh sáng cần được điều chỉnh linh hoạt ở mỗi sân theo tiêu chuẩn và nhu cầu của người dùng.

Qua quá trình khảo sát, có thể thấy nhiều chuyên gia muốn thay đổi các thông số kỹ thuật theo hướng tốt hơn. Đồng nghĩa với đó là một số tiêu chí cần được “làm mới” để đảm bảo ánh sáng trên sân là phù hợp nhất, tạo điều kiện thuận lợi để golfer thực hiện cú swing chính xác.

“Bật mí” những phát hiện mới trong thiết kế hệ thống chiếu sáng

Ngày nay, các kiến trúc sư sân golf luôn cố gắng trong việc thiết lập hệ thống chiếu sáng để đem lại nguồn sáng ổn định – khoa học, hỗ trợ tốt cho người chơi trong quá trình tập luyện. Bằng việc khảo sát và thông qua những dự án thực tế, họ đã tìm ra một số yếu tố quan trọng có liên quan đến lĩnh vực này như sau:

Độ rọi

Thuật ngữ này được dùng để nói tới chỉ số quang thông ánh sáng phủ tại một khu vực sân golf, đơn vị tính bằng lux. Theo các nghiên cứu mới đây, độ rọi dọc của ánh sáng có ảnh hưởng tương đối lớn tới việc quan sát quỹ đạo bay của bóng và hố golf. Bởi vậy, các nhà thiết kế chiếu sáng sân golf cần nắm vững điều này để đảm bảo việc chơi golf về đêm của golfer diễn ra thuận lợi.

Ngoài ra, một nhóm nhà thiết kế đã nghiên cứu và nhận thấy rằng: Nguồn sáng sẽ bị thay đổi khi chịu ảnh hưởng bởi môi trường nước. Do đó, khi thời tiết chuyển mưa hoặc xuất hiện sương mù thì độ rọi của ánh sáng sẽ có sự thay đổi nhất định.

Độ chói

Có thể hiểu đơn giản, độ chói chính là đặc trưng của hiện tượng bức xạ ánh sáng. Hiện tượng này gây cảm giác khó chịu cho mắt. Nắm rõ những ảnh hưởng tiêu cực của độ chói, các nhà nghiên cứu đã tìm ra phương án khắc phục. Theo đó, để thay đổi tích cực độ chói của ánh sáng xung quanh đèn có thể áp dụng theo 2 phương án dưới đây:

• Phương án 1: Nhà thiết kế hệ thống chiếu sáng có thể đưa bộ điều khiển độ chói vào trong quá trình xây dựng để kiểm soát nội bộ. Theo kết quả thực nghiệm, có thể thấy rằng nếu ánh sáng có độ chói ở level 8 thì ban quản lý sẽ dễ dàng kiểm soát ánh sáng hơn.
• Phương án 2: Các kiến trúc sư cần xem xét và kết hợp những yếu tố ngoại cảnh để làm giảm tác động của ánh sáng gây nên hiện tượng chói mắt vào buổi tối.

Chiều cao và khoảng cách sắp xếp cột đèn

Từ lâu, thiết kế chiếu sáng sân golf tại vùng tee box và fairway luôn được nhà thiết kế sử dụng các cây đèn điện. Theo đó, các cột đèn phải có chiều cao ít nhất là 15 mét và bố trí khoa học ở hai mặt của đường bóng. Đặc biệt, khoảng cách lớn nhất giữa các cây đèn này tối đa là 7 mét. Tại sân golf, kiến trúc sư thường sử dụng đèn chùm để mang lại hiệu quả tốt hơn so với các đèn chiếu sáng thông thường.

Yếu tố về cảnh quan tự nhiên

Khi xây dựng sân golf, hệ thống cây xanh, hố cát, hồ nước cùng các chướng ngại vật… là những yếu tố không thể thiếu. Sự xuất hiện của chúng ít nhiều khiến khả năng chiếu sáng bị ảnh hưởng. Do vậy, khi thiết kế chiếu sáng sân golf, các kỹ sư cần phải lưu tâm tới vấn đề này một chút. Nhiều ý khiến cho rằng, cần bổ sung thêm đèn trong một vài tán cây xanh và sắp xếp chúng một cách hợp lý để không làm ảnh hưởng tới hiệu ứng chiếu sáng chung.

Ở một số sân golf, các chuyên viên kỹ thuật đã đề xuất giải pháp khác là nâng hoặc hạ cột đèn xuống. Tuy nhiên, việc này sẽ làm ảnh hưởng tới thông số ánh sáng và tăng thêm chi phí lắp đặt nên phương án này chưa nhận được sự đồng tình của nhiều người.

Chọn đèn điện chiếu sáng cho sân golf như thế nào hợp lý?

Việc thiết kế hệ thống ánh sáng cho sân golf cần chú ý tới nhiều yếu tố quan trọng. Trong đó, hiệu quả phủ sáng là một trong những tiêu chí được người dùng quan tâm nhiều nhất. Theo đó, để hiệu quả chiếu sáng đạt kết quả cao, các kỹ sư lắp đặt cần chọn lựa loại đèn có thông số thích hợp. Và đèn halua kim loại được đánh giá là sự lựa chọn hợp lý vì mang tới độ sáng ổn định. Hiện nay, nó là sự lựa chọn ưu tiên cho tất cả các sân golf tại Việt Nam cũng như trên thế giới.

Hiện tại, các kỹ sư thiết kế thường sử dụng 4 loại đèn có công suất chiếu sáng như sau:

• Đèn chiếu sáng 1000W.
• Đèn điện có công suất 1500W.
• Loại đèn điện chiếu sáng 1800W.
• Đèn chiếu sáng công suất 2000W.

Với từng loại đèn cụ thể, các kỹ sư lắp đặt sẽ thực hiện một vài công việc để xử lý độ lóa cũng như tính đồng nhất… Cụ thể:

• Để làm giảm độ lóa của đèn chiếu sáng 1000w, kỹ sư thiết kế ánh sáng sẽ cần bổ sung thêm đèn lồng phía ngoài.
• Nếu dùng đèn 2000w cần điều chỉnh màu sắc phù hợp như xanh lá vì loại đèn này có độ sáng không đồng đều và mức độ lóa cao.
• Các kỹ sư lắp đặt ánh sáng nên dùng đèn 1800w hoặc loại 1500w để đảm bảo tính đồng nhất ánh sáng cũng như dễ dàng kiểm soát độ chói hơn.

Tùy vào nguyên tắc thiết kế và ý tưởng thi công của từng đơn vị mà họ sẽ chọn ra loại đèn tương ứng mang lại hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, dù chọn đèn nào thì nguồn sáng cần đáp ứng chỉ số màu sắc chung từ 65 – 90 và nhiệt độ màu ở ngưỡng 3700 – 5600k.

Những tiêu chuẩn ánh sáng ở từng khu vực sân golf

Hiện nay, thiết kế chiếu sáng sân golf sẽ không đồng nhất ở từng khu vực mà có sự khác biệt ở khu vực này so với khu vực khác. Cụ thể:

Đối với vùng phát bóng teebox

Teebox là điểm bắt đầu của mỗi lỗ golf nên yêu cầu hệ thống chiếu sáng cao:

• Chất lượng ánh sáng tại đây cần đảm bảo độ rọi để người chơi nhìn rõ bóng và thực hiện cú phát bóng chuẩn.
• Độ rọi trung bình theo phương nằm ngang của khu vực này là Eh ≥100lx.
• Độ đồng đều ở ngưỡng Umin/ave ≥ 0,4 và độ lux với chỉ số phù hợp là Eh100 – 150lx.

Để đáp ứng những tiêu chí này, các sân golf có thể chọn hai loại đèn led chuyên dụng là đèn pha chiếu sâu cùng đèn pha chiếu rộng.

Đối với vùng fairway

Đây là khu vực có diện tích lớn, địa hình không mấy bằng phẳng nên đội ngũ thiết kế chiếu sáng cần xem xét kỹ lưỡng các vị trí để đặt cột – góc – hướng của đèn sao cho hợp lý. Thông thường, nguồn sáng ở khu vực này phải đạt chất lượng cao để golfer thuận lợi khi quan sát đường đi của bóng.

• Mức độ rọi tại vùng fairway cần đạt ngưỡng trên 100 lux.
• Độ đồng đều cần đảm bảo chỉ số là Umin/ave ≥ 0,4.

Khu vực green

Đây là khu vực gạt bóng vào hố golf. Vì thế, hệ thống chiếu sáng yêu cầu vô cùng khắt khe. Thông thường, các kỹ sư chiếu sáng sẽ chọn đèn pha LED chiếu rộng và chiếu sáng sâu tại vùng này theo một vài tiêu chí:

• Độ chiếu sáng đồng đều để không gây cản trở tầm nhìn của người chơi.
• Độ rọi trung bình theo phương ngang trong khoảng từ 200 – 250 lx.
• Độ đồng đều đảm bảo chỉ số khoa học là Umin/ave ≥ 0,5.

Sau nhiều giai đoạn cải tiến về tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng sân golf, hiện nay, hệ thống ánh sáng tại các sân tập trên thế giới gần như đã hoàn hảo để golfer thực hiện những đường bóng chuẩn xác. Hy vọng thông qua bài viết mà Golfcity vừa chia sẻ, golfer sẽ có thêm những thông tin hữu ích. Mọi vấn đề thắc mắc liên quan tới golf và gậy golf, bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua hotline hoặc CHAT với nhân viên để được hỗ trợ 24/7.